Şimdi dışarda lapa lapa kar yağıyor. Bu sabah başladı. Bütün haftasonu yağacakmış. Kar fırtınası diyorlar. Görülmemiş çoklukta yağacakmış, her yeri kar basacakmış. Kürekler tükendi mağazalarda. Washington ve civar eyaletlerinde kürek yok! Evinizin önündeki karı küreyeceksiniz ya, işte ondan lazım. Komşudan almak olmaz burada, çünkü yan komşunun kapısını çalın bakın ne oluyor. O kapının açılması, denizin ikiye ayrılıp geçenlere yol vermesi kadar mucizevi birşey olacaktır.

Dün İzzy Facebook'ta markette çektiği bazı resimleri yayınlamış. Et bölümü bomboş. Deniz ürünleri camekanı, bomboş. Süt, yumurta bölümü bomboş. Meteorolojiden haberi alan, marketleri doldurmuş, kapış kapış herşey satılmış. Daniel da koştu gitti Giant'a, yani yerel süpermarkete, upuzun kuyruklar olmuş. Neyse, bulabildiklerini almış, çok eziyetli bir bekleyişten sonra.

Ben, bu ülkeye geldiğimden beri bu tür haberleri duyduğumda, neyin ne kadar gerçek olduğuna, söylenenin ne kadarının doğru olduğuna ilişkin inancımı yitirdiğim için, duruma şüpheyle yaklaşıyorum. 20 ila 30 inç arası (50 ila 75 santimetre arası) karar yağacak diyorlar. Bu doğruysa, ebemize birşeyler olacak demektir. Ne kadar doğru olduğunu göreceğiz. Ayrıca ben Türküm tabii, bana birşey olmaz o ayrı.

Washington'a ilk geldiğimde, yani bundan 11 sene önce, birgün Ümitle metroya inerken, hemen herkesin elindeki şemsiye dikkatimizi çekti. Hava günlük güneşlikti ve bu şemsiyeleri bu insanların neden taşıdığını çıkaramamıştık. Dönüş yolunda şakır şakır ıslanınca, dışarı çıkmadan önce hava durumunu dinlememiz gerektiğini, Türkiye'de yaptığımız gibi, balkona çıkıp ''aa bugün hava güneşli'' tespitinde bulunmanın yanıltıcı olduğunu öğrendik. ''Yarın öğleden sonra saat 3'ü 5 geçe yağmur yağacak!'' buyurulduğunda, biz de artık elimizde şemsiyelerle hazırdık. Bizde hava durumu çok genel anlatılır. Televizyonlardan hatırladığım, mesela ''Türkiye'nin orta kesimleri az bulutlu, sağ köşesi kar yağışlı, sol alt köşesi de sağanak yağışlı geçecek'' kadar genel anlatılır hava durumu. ''Orta kesimler az bulutlu'' ne demektir abi, ben bilmiyorum. Bana ne yani bundan. Belki de cahilliğimden böyle konuşuyorum. Ülkenin orta kesimlerinde uçurtma uçurmak isteyen çocuklar, bu hava durumunu dinleyip ona göre, ''ah lan, yarın bulutluymuş. Ertesi gün çıkartırız uçurtmayı dışarıya'' diyordur belki. İnsan bilmeden konuşmamalı aslında. Ben de bilmiyorum valla, ne yalan söyleyeyim. Orta kesimin sınırları nerede başlayıp biter mesela? Onu da bilmiyorum.

Mesela bir Floyd kasırgasından bahsetmişlerdi. Floyd muydu acaba adı, şimdi geçmiş zaman unuttum. Ben geldim geleli sayısız kasırga geldi geçti bu doğu kıyısına. Washington'ı da etkileyen Floyd'du galiba. Korkunç birşey olmasını bekledik. Hızlı hızlı yağmur yağdı, camlar sallandı. Ha bir de elektrikler kesildi. Bazı evlerin, arabaların üzerine ağaçlar devrilmiş ama çok müthiş bir felaket olmadı kanımca. Kentte trafik ışıklarının bile çalışmadığı, her trafik kavşağına polis yerleştirilen tek durum oydu. Kısa süre önce de yine bir kar fırtınası dendi. Yine marketlere hücum oldu. İçecek suyu zor bulduk. Ama yağan kar öyle felaket birşey değildi.

''Korku toplumu'' diyor Daniel. Her mevsim, ortaya bir felaket senaryosu atılır. Yakın zamanda domuz gribi hikayesi vardı. Önce umursamasanız da, kenarından köşesinden izlediğiniz haberler kanınıza giriveriyor. ''Ulan'' diyorsunuz, ''Bi de hakkaten öyleyse. Ya korkunç bir grip felaketiyle sarsılırsak! Bi de Amerika'dayız ki, artık silahlı kavga falan çıkar, kimseden bir yardım alamazsınız''. Zaten sağlık sistemi satılmış. Bu civarda dünyanın en zenginleri yaşıyor. Parası olan bir şekilde yine aşısını, tedavisini bulur. Helikopterle kendilerini aldırtırlar. Biz kalırız felaketin ortasında mahsur.

Haber takip ettiğim için ve bunların bi de oturup haberlerini ne yazık ki yıllar boyunca yazdığım için çeşitli felaket senaryolarını, bu senaryoların nasıl büyüyüp bir çığa dönüştüğünü, herkesi paniğe sevkettiğini anlatayım biraz. Bu kentte ilk yazdığım haber, o sırada benim üstüm olan Ümit'in bana layık görüp ''otur sen bunu yaz'' dediği, ''Washington'ı fareler bastı'' haberiydi. Washington Post'ta tam sayfa çıkan bir haber. Efendim, kentin çöp toplama sisteminin çalışmaması, dikkatsizlik vs. derken, artık fareler işi iyice azıtmış, gündüz vakti bile sokakta cirit atar olmuşlardı. İkinci yazdığım haberi de hatırlıyorum: ''Washington'da kuduz yarasa paniği''. Geceleri ortaya çıkan bu yarasalar arasında kuduz vakaları çıkmıştı, haberimiz olsundu. Annem, benim yazdığım haberin Türk gazetelerine yansıdığı gün telefon etti. ''Evladım, kuduz yarasalar varmış Washington'da. Aman dikkat et!''. ''Anne, ben yazdığım o haberi zaten yaa!''.

11 Eylül'ün hemen öncesinde, ''Amerikan sularını tehdit eden köpekbalığı'' meselesi vardı. İşin özü şu, okyanusta yüzerseniz, okyanus bu yani, içinde köpekbalıkları da oluyor, her yaz mevsiminde iki, üç kişi haklanıyor. En iyi ihtimalle kol, bacak ısırılıyor. Aslında bunun haber değeri bile yok. Köpekbalıkları da canlı. Suyun içinde gördüğü hareket eden şeyleri bir ısırıp, yenilir mi yenilmez mi diye tadına bakıyor. 11 Eylül olunca, köpekbalığı konusunun bir daha açıldığını duymadım. Daha büyük bir haber varken, daha büyük bir korku kaynağı varken, köpekbalıklarını kim takar? Zaten bizim Geceyarısı Ekspresi filmiyle bütün Türk milletinin ve Türk polisinin adını dünyada çıkarmışlar 9'a, inmez 8'e misali, Jaws filmi yüzünden de köpekbalıklarının adı çıkmış.

Benim hatırladığım ulusal korku haberlerinden biri de Batı Nil virüsüydü. Bu virüsü taşıyan sivrisinekler sizi bir soktu mu, vay halinize yani. Grip olup ölüyordunuz. Burnu akan hastaneleri doldurmaya başladı. Televizyonda, Washington'ın çeşitli yerlerinde Batı Nil virüsü kapıp mortayı çeken kargacıkların, serçelerin haberlerini izledik. Birgün, Batı Nil virüsüyle ilgili haberleri izleyip, Washington Post'u da okuduktan sonra oturdum bu konuda bir haber yazmaya. Yazarken yazarken, öksürmeye başladım, burnum da aktı. Birden kendimi ikna ettim, kesinlikle Batı Nil vürüsüydü bu. Dikkat edin bir de Nil Nehri'nden geliyor bunlar zavallı Amerikalılar'ın başına musallat olmaya. Efendim acaba birisi kasıtlı mı getirmiş bu virüsü buraya, kuşlar mı taşımış falan da falan türü haberler.

Arkasından Sars çıktı. ''Pis Asyalılar'dan'' çıkmıştı bu kuş gribi. Tonlarca kuş itlaf edildi. Havaalanlarında öksürüp burnunu silenler karantinaya alındı. Birgün sinema zevkimizden hep konuştuğumuz eski bir büyükelçiye Washington sokaklarında rastladım. En son hangi filmi izlediğini sordum. ''Artık gidemiyorum sinemaya. Sars var biliyorsunuz'' dedi. Çok şaşırdığımı hatırlıyorum. Ama herkes etkileniyor bir şekilde. Neyin ne kadar doğru olduğunu bilmeyince. 11 Eylül sonrası, şarbon krizi vardı. Efendim, Washington ve çevresinde koca koca apartmanlar vardı. Bunların havalandırma girişlerine şarbon bir atılırsaymış, yüzlerce kişi bir anda ölürmüş. Şehir efsanesi de değil anlattığım. Ciddi gazete, televizyon haberi. Zavallı postacılar öldü, zaten sürekli küfrettiğim, son derece yavaş işleyen Amerikan posta sistemi çöktü. Gidip postamıza dokunamaz olduk. Bizim apartmanda, ameliyat eldiveniyle posta alanlar türedi.

En son domuz gribi paniği, anlatmaya bile gerek yok hepiniz biliyorsunuz. Aşı kuyrukları her yerde. Fos çıktı. Gripten 40 bin kişi ölüyor her yıl bu ülkede zati. Yaşlı insanlara, bağışıklık sistemi iyi durumda olmayanlara yaramıyor grip olmak. Bunun domuzu da kuşu da bir.

Bir ara deli dana meselesi vardı, Kanada'dan Amerika'ya giriyordu bunlar. Dikkat ediniz hep başka ülkelerden geliyor hastalık. Öyle diyorlar burada. Burada hiç hastalık falan olmaz yani, mümkün değil. Muhakkak dışardan gelmiştir. Bu deli dana hastalığından muzdarip hayvanlar Kanada'dan ithal edilmişti. Kesilip afiyetle yenmişlerdi veya yenilmek üzerelerdi. Şimdi bunun etini yiyen insanların beyinleri arıza yapacak ve öleceklerdi. Sonra o meselenin de adı duyulmaz oldu. Beyaz et sektörünün bir komplosu olmalıydı bu bana göre.

Ha bir de zehirli domates ve ıspanak meselesi vardı. CNN'den ayrılan Lou Dobbs diye bir şerefsiz gazeteci vardır. Şerefsiz diyorum, çünkü Meksikalılar'a takmıştı. Amerika'nın başına ne kötülük geliyorsa hepsi Meksikalılar'ın suçuydu. Utanmasa, ''toplama kamplarında yakalım bunları. İş gücümüzü çalıyorlar'' diyecekti. Dobbs, yemedi içmedi, insanı hasta eden domateslerin geldiği yerin Meksika olduğunu buldu! Ne kadar doğru bilemeyeceğim, çünkü Dobbs, kılı dönse Meksikalılar'dan biliyor. Her gün her gün biz bu adamı dinledik akşam haberlerinden önce Amerikan CNN'inde. Meksikalılar, ağızları var dilleri yok, eşekler gibi çalışırlar, para yaparlar, Amerikan ekonomisine katkıda bulunurlar, bir de böyle deli gazetecilerden laf işitirler. Neyse Dobbs benim kanımca, CNN'den kovuldu ama burada kuraldır, birini kovunca, ''biz kovduk, canı cehenneme'' demezler hayatta. Güzel bir kılıf bulurlar. Lou Dobbs'ın son iddiası şuydu. Dobbs'ın karısıyla birlikte New Jersey yakınında oturduğu evine, otobandan geçen bir kamyonetten ateş edilmiş, tek bir tane kurşun duvara saplanmış. Dobbs suçu kimden bildi dersiniz? Tabii doğru tahmin ettiniz! Meksikalılar! Aslında Meksikalı birisi yaptıysa şaşırmam ama Dobbs'a, benim gibi Meksikalı olmayanlar da sinir oluyordu. Dobbs'ın asıl araştırması gereken, taze domatesin adını kötüye çıkarıp konserveye yüklenilmesinden çıkarı olanlar olmalı. Bizim mesleğin her meseleye uyan en basit sorusu şudur: ''Cinayetten kimin çıkarı var?''. Muhtemelen katil odur çünkü.

Şimdi bizim eve temizliğe gelen Yliana Perulu. Onun yardımcısı da Guatemalalı. Yliana, her eşya için güzel bir yer buluyor kendine göre. Ben elime geçeni sağa sola atarım. Fotoğraf makinasının adaptörü, internet adaptörü, dijital ses dinleme cihazı gibi minik minik ve fakat benim mesleğim için çok kilit aletler, ne zaman temizlik olsa, bir yerlere giriyor. Başbakan'ın Aralık ayındaki son Washington ziyaretini izlemek için evden çıkmadan çantamı hazırlarken, dışarda çalışırken kullandığım internet adaptörünü hiçbir yerde bulamadım. Neredeyse ağlayacağım. Daniel ile evin altını üstüne getirdik. Daniel bana soruyor: ''En son ne zaman kullandın?''. Yeminler ediyorum, ''Valla herşey gibi çalışma masamın üzerindeydi. Şuraya sol tarafa koymuştum. Çok iyi hatırlıyorum'' diye. Yaklaşık bir saatlik aramadan sonra, çocukluk yöntemine başvurdum. Herzaman işe yarar. Şöyle bir tekerleme söylüyorsunuz, ''Şeytan aldııı gööö tüüür düüüüüü, saaa taaa maaa daaaan geee tiiir diiii, şeytan aaaldıı....'' Sır aslında tekerlemede değil. Kulaklar dikilmiş, gözler açık ve sanki başka bir görünmeyen hissiyat da açılıyor. Çalışma masamın üzerinde süs olarak duran, hiçbir zaman kapağını açmadığım küçük kutucuğun kapağını kaldırıyorum. Adaptör üzeri 409'la silinip parlatılmış haliyle bana göz kırpıyor. Eyyooo! O günden bugüne, biraz Lou Dobbs'ın da katkısıyla, ne zaman birşey bulamasak ve bunun sorumlusunun da Yliana değil biz olduğumuzu çok iyi bilsek de, biraz şakayla karışık şöyle konuşmalar geçiyor bizim evde:

Daniel: ''Did you see my sports shoes?'' (Spor ayakkabılarımı gördün mü?)
Deniz: ''It should be in the closet''. (Dolapta olmalı)
Daniel: ''Nope. But I know what happened to them'' (Hayır. Ama onlara ne oldu biliyorum)
Deniz: ''What?'' (Ne?)
Daniel: ''Mexicans!'' (Meksikalılar!)

Gelelim yine kar meselesine. Marketlerde niyeyse tuvalet kağıdı bitiyor ilk önce! Yani ileri görüşlülüğün böylesi. Kar yağacak, yollar kapanacak, markete mal getiren araçlar işlemeyecek ve kapış kapış giden tuvalet kağıdı biterse, aman Tanrım popomuzu neyle sileceğiz? Çok kilit bir mesele. Aman suyla yıkarım, elimi de yıkarım derseniz, haha çok yanıldınız. Burada, taharet musluğu (korkunç bir laf, yazarken içim fena oldu, sanki burnuma otobüs mola yeri tuvalet kokusu bile geldi) denilen şey yok tuvaletlerde. Eğer çok zenginseniz! ve evinizi siz falan yaptırdıysanız, bir numara ve iki numara için kullanılan klozetin yanına bir de yavrusundan koyuyorlar. O yavru klozet sadece popo yıkamak için. Musluğa da bide deniliyor. Popo temizliği zenginlere mahsus, ayrıcalıklı bir durum.

Şimdi diyelim ki, birgün uyandınız, arabanız boydan boya balçık çamurla sıvanmış. ''Kim yaptı lan, eşşoleşekler!'' dediniz, sıra geldi zararı temizlemeye. Elinize bir rulo tuvalet kağıdı alıp temizleyin bakalım ne olacak? İşte tuvalet kağıdıyla poponuzu silerseniz, orada da öyle bir manzara kalır bence. Sonra da, ''aman bu Araplar sokak ortasında kaka yapıyor, çok pisler'' falan der batılılar. Doğru aslında. Ben Kahire'de bizzat gördüm. Ama adam, valla neresinden çıkardıysa, hani şu Arap Kadri'nin ibriği gibi birşey çıkarıp suyunu döktü ve yıkadı poposunu. Tek sıkıntı, şehir merkezindeki, heykeltraşın bıyıklarını yapmayı unuttuğu aslanların hemen altında bu işlemi yapıyor olmasındaydı. Entari giyince, özel yaşam da gizli tutulabiliyor böyle durumlarda hem.

Bir yandan camdan kar gibi bembeyaz yağan bir şeyi izlerken ve kar romanı diye başlık attığım bir yazı yazarken, nasıl oldu da konuyu boka getirdim, valla bilmiyorum. Mecburen başlığı, yazıyı btirdikten sonra değiştiriyoruz yine. 30 inç kar yağarsa ve yiyecek ekmeksiz kalırsak, ben de bunun hesabını Meksikalılar'dan sormaz mıyım!




This entry was posted on 5:45 PM and is filed under . You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0 feed. You can leave a response, or trackback from your own site.

0 comments: